• Landelijk werkzaam
  • Persoonlijk bezoek
  • Één vast aanspreekpunt
  • Gratis rechtshulp

Wie is er aansprakelijk op het moment dat er schade ontstaat met of door een paard?

Door: André Rotte
Leestijd: 4 minuten

Je hebt nog niet eerder paard gereden en het lijkt je leuk om een paardrijles te volgen, je volgt wekelijks lessen op de manege of misschien laat je wel iemand anders op jouw paard rijden voor training of verkoop. Hoe zit het eigenlijk met de aansprakelijkheid wanneer je valt van een paard? Is het wel de schuld van het paard, had jezelf misschien beter moeten opletten of valt er iets te verwijten aan de (instructeur van de) manege?

In beginsel is de bezitter van het paard aansprakelijk voor de schade die door het paard wordt aangericht. Let op; de bezitter is meestal ook de eigenaar van het paard, maar dit hoeft niet altijd zo te zijn. Zo is een manege in beginsel aansprakelijk wanneer een lesklant van een manegepaard valt en wanneer het gaat om een val van een eigen paard zal de ruiter in beginsel zelf aansprakelijk zijn voor de geleden schade. De schade die is aangericht moet wel door de eigen energie van het paard komen met daarin een onberekenbaar element.

Eigen energie van het dier en een onberekenbaar element

Het is hierbij niet van belang of de gedraging te verwachten was of niet, het gaat erom dat de gedraging buiten menselijke invloed valt. Wanneer jij als ruiter bewust je paard nog een keer extra aanspoort waardoor hij harder gaat en daardoor een gevaarlijke situatie of aanrijding creëert, dan komt dit niet uit de eigen energie van het paard en het onberekenbare element ontbreekt. In dit geval kan de bezitter van het paard niet aansprakelijk worden gesteld op grond van art. 6:179 BW. Ben jij als ruiter niet de bezitter van het paard? Dan kan jijzelf aansprakelijk gesteld worden in plaats van de bezitter van het paard. In dergelijk geval ben jij namelijk de bestuurder van het paard.

Voorbeeld: de buurman heeft een paard en jij mag op dit paard rijden. Je besluit met het paard een rondje naar buiten te gaan en de eerste helft van het rondje verliep goed. Het paard is braaf, het is heerlijk weer en lekker rustig met het verkeer. Op een gegeven moment fietst er een persoon op de weg voor jou. Door een versmalling in de weg moet jij eigenlijk inhouden, maar je besluit het paard toch wat extra been te geven waardoor het paard nog harder gaat. Je was tenslotte net zo lekker onderweg en je wilt niet weer gaan stappen. Jij en je paard raken de fietser, waardoor de fietser valt en zijn arm breekt. De gebeurtenis komt niet door de eigen energie van het dier, want jij hebt het paard aangespoord. Ondanks jij niet de bezitter bent van het paard, word jij toch aansprakelijk gesteld voor de schade. Dit komt omdat jij de bestuurder bent van het paard in het verkeer. 

 

Was het paard door eigen energie tegen de fietser aangekomen, bijvoorbeeld wanneer het paard op hol gaat, dan kan de bezitter wel aansprakelijk worden gesteld op grond van art. 6:179 BW. In dit geval valt de gedraging van het paard buiten menselijke invloed en er is sprake van een onberekenbaar element.

In hoeverre is er sprake van eigen risico?

Op het moment dat jij de beslissing maakt om op een paard te gaan zitten, neem je tegelijkertijd het risico dat er iets kan gebeuren. Een paard is een (vlucht)dier en er kan altijd een situatie ontstaan waardoor het paard schrikt, struikelt of ervandoor gaat. Ook al is het paard nog zo ervaren en braaf.

Het feit dat de ruiter uit vrije wil op het paard is gaan zitten, met toestemming van de bezitter/eigenaar (wat gezien kan worden als een overeenkomst) is niet voldoende om de aansprakelijkheid van de eigenaar geheel te laten vervallen. 

De inhoud van de overeenkomst en de overige omstandigheden van het geval spelen een belangrijke rol om te bepalen in hoeverre de ruiter verantwoordelijk is en wat hem of haar kan worden toegerekend. Hoeveel ervaring heeft de ruiter? Wat is het niveau van het paard? Hoe waren de weersomstandigheden?

Het feit blijft dat de ruiter er in eerste instantie zelf voor kiest om op het paard te gaan zitten, wetende dat een paard onberekenbaar gedrag kan vertonen, waardoor de schade deels voor rekening van de ruiter blijft. Uit verschillende rechtspraken blijkt dat er vaak gebruik wordt gemaakt van een 50/50 verdeling. Hierbij is zowel de benadeelde als de bezitter voor 50% aansprakelijk.

Fout van de ruiter

Stel, jij rijdt op een paard van iemand anders en door een val van dit paard breek je je bovenarm. Jij als ruiter had de val kunnen voorkomen, maar door een rijtechnische fout ben je toch gevallen. Dan kan het zo zijn dat jij minder dan 50% van de schade vergoed krijgt vanwege een groter gedeelte eigen schuld.

Voorbeeld: tijdens de springles rijd jij met je paard een parcours van een aantal hindernissen. Tussen hindernis 4 en 5 moet je een grote bocht maken, zodat je je paard recht op hindernis 5 kunt afsturen. Toch stuur jij je paard heel kort door de bocht. Hierdoor komen jullie niet goed voor de sprong en je komt daardoor ook niet goed over de hindernis heen. Jij verliest je balans en valt. Op het moment dat jij je paard ruimer door de bocht had gestuurd, dan had je paard de sprong wel op een goede manier kunnen maken en daarmee had je de val kunnen voorkomen. De kans is daarom groot dat vanwege een groter gedeelte eigen schuld de bezitter voor minder dan 50% aansprakelijk is voor de letselschade. Er kan in deze situatie bijvoorbeeld gedacht worden aan een vergoeding van 35% van de schade voor de ruiter.

Kan ik mijn instructeur aansprakelijk stellen?

Ja, dat is mogelijk. Als de instructeur (of instructrice)  een les geeft voor de manege, dan kan naast de manege zelf ook de instructeur aansprakelijk gesteld worden. De instructeur moet in dit geval een fout hebben gemaakt.

Gediplomeerde instructeur

Eén van de eisen voor het veiligheidscertificaat voor een manege is dat er uitsluitend les gegeven mag worden door een instructeur die de bevoegdheid heeft om les te geven. Op het moment dat blijkt dat er les wordt gegeven door een ongediplomeerde instructie, zal het veiligheidscertificaat direct worden ingetrokken. Het is echter onjuist dat een instructeur met een instructeursdiploma automatisch verzekerd is.

Wilt u meer weten over deze of andere aansprakelijkheidskwesties met paarden of dieren in het algemeen? Informeer ernaar bij uw expert van Stipt letselschade.

Vrouw rijdt op een paard
(c) copyright Stipt letselschade | Klachtenregeling | Algemene Voorwaarden | Sitemap | Privacyverklaring