Letsel door een dier dat bedrijfsmatig word ingezet: wie is er aansprakelijk?

Door: André Rotte
Leestijd: 3 minuten

Wordt u verwond door een dier? Bijvoorbeeld omdat u gebeten bent door een hond of omver gelopen door een paard? Dan is het belangrijk om te weten wie u kunt aanspreken voor uw schade. De wet kent een risicoaansprakelijkheid voor de bezitter van een dier, maar bij bedrijfsmatig gebruik geldt een andere maatstaf: de aansprakelijkheid kan dan ook rusten op degene die het dier “in gebruik” heeft, ook al is dat niet de eigenaar.

Artikel 6:179 van het Burgerlijk Wetboek – risicoaansprakelijkheid van de bezitter

Volgens artikel 6:179 van het Burgerlijk Wetboek is de bezitter van een dier in beginsel aansprakelijk voor de schade die het dier veroorzaakt. Dat geldt ook als het dier onverwacht gedrag vertoont dat past bij zijn soort, zoals trappen, bijten of schrikken. De eigenaar moet dan de schade vergoeden, tenzij er sprake is van overmacht of een rechtvaardigingsgrond.

Maar wie is aansprakelijk als het dier werd ingezet door een bedrijf of in een professionele context?

Bedrijfsmatig gebruik: artikel 6:181 van het Burgerlijk Wetboek

Wanneer een dier wordt ingezet bij de uitoefening van een bedrijf – bijvoorbeeld door een manege of een zorginstelling – verschuift de aansprakelijkheid. In dat geval is niet de bezitter, maar de bedrijfsmatige gebruiker van het dier aansprakelijk, op grond van artikel 6:181 van het Burgerlijk Wetboek.

Dat betekent dat de ondernemer die het dier gebruikt voor zijn werkzaamheden moet instaan voor de risico’s, ook als het dier niet van hemzelf is. De gedachte daarachter is dat degene die beroepsmatig voordeel haalt uit het gebruik van dieren ook de keerzijde van dat gebruik moet dragen: de kans op schade.

Voorbeelden uit de praktijk

Denk aan een bezoeker van een festival die zonder aanleiding wordt gebeten door een waakhond. Of een kind dat tijdens een georganiseerde activiteit bij een zorgboerderij wordt verwond door een paard. In zulke gevallen is niet alleen de vraag naar eigenaar van het dier relevant, maar vooral de vraag: wie zette het dier in voor zijn bedrijfsactiviteiten?

De rechter kijkt naar de feitelijke situatie: werd het dier ingezet in het kader van een bedrijfsmatige activiteit, en maakte dat gebruik deel uit van de werkzaamheden van degene die het dier op dat moment onder zich had?

Wanneer is het gebruik van een dier bedrijfsmatig?

Om te bepalen of een dier bedrijfsmatig wordt ingezet – en dus of artikel 6:181 van het Burgerlijk Wetboek van toepassing is – kijkt de rechter naar meerdere omstandigheden. Belangrijke aanwijzingen voor een bedrijfsmatig karakter zijn:

• het gebruik van het dier vindt plaats in het kader van een onderneming of organisatie;
• het dier wordt functioneel ingezet als onderdeel van een dienst of activiteit;
• de inzet van het dier draagt bij aan inkomsten of is verbonden met een verdienmodel;
• de activiteiten met het dier worden georganiseerd en herhaald, al dan niet tegen betaling;
• het gebruik staat onder verantwoordelijkheid van personeel of andere uitvoerenden binnen het bedrijf;
• en er is sprake van een zekere mate van professionaliteit, ook bij instellingen zonder winstoogmerk.

Het gaat er dus niet alleen om of iemand winst maakt, maar vooral of het dier wordt ingezet als onderdeel van een structurele, georganiseerde activiteit die bijdraagt aan het bedrijfs- of organisatierisico. Ook bijvoorbeeld een zorgboerderij, dagbestedingstraject of kinderboerderij kan dus onder de regeling vallen, zelfs zonder commerciële doelstelling.

Twijfelt u wie u moet aanspreken voor de schade?

Dan is het goed om te weten dat we eerder al schreven over de algemene aansprakelijkheid voor dieren, waaronder ook situaties vallen waarin u in het verkeer gewond raakt door bijvoorbeeld een loslopend dier. Dit nieuwe blog gaat een stap verder en zoomt in op de juridische positie van bedrijven en organisaties die dieren inzetten in hun bedrijfsvoering.

Laat ons het voor u uitzoeken

Heeft u letsel opgelopen door een dier en twijfelt u wie er verantwoordelijk is voor uw schade? Laat Stipt Letselschade het uitzoeken. Wij kijken naar de feiten, het juridisch kader en zorgen dat u krijgt waar u recht op heeft.

Advies nodig? Neem vrijblijvend contact met ons op of doe de gratis letselschadetest.